خلاصه فصل 9

آزمون های صحیح ــــ  غلط   و جور کردنی

تعریف آزمون های عینی

آزمون هایی که در آنها هم سوال و هم جواب در اختیار آزمون شوندگان قرار می گیرند و آزمون شوندگان درباره جواب های داده شده تصمیماتی می گیرند و یا اعمالی انجام می دهند .

انواع آزمون های عینی

الف -  آزمون های صحیح- غلط : در این آزمونها تعدادی سوال یا جمله در اختیار دانش آموز قرار میگیرد و او صحیح یا غلط بودن آن را تعیین میکند.

ب - آزمونهای جور کردنی: در این آزمون،دانش آموز تعدادی پاسخ را با تعدادی پرسش جور می کند.

ج -  آزمون های چند گزینه ای : در این آزمون، آزمون شونده جواب صحیح را از میان تعدادی جواب پیشنهادی انتخاب می کند.

 تفاوت آزمون های عینی با تشریحی:

1- در آزمونهای عینی پرسش و پاسخ در اختیار پاسخ دهنده قرار می گیرد اما در آزمون تشریحی دانش آموز پاسخ را تولید می کند.

2- تصحیح آزمون های عینی دقیق و عینی است و نظر شخصی مصحح دخالتی ندارد ولی تصحیح آزمون های تشریحی ذهنی است  و نظر مصحح دخالت می کند.

3- آزمونهای عینی توانایی بازشناسی و تشخیص را می سنجند ولی آزمون های تشریحی و کوته پاسخ توانایی بازخوانی آزمون شونده را می سنجند.

آزمون های صحیح – غلط

در این آزمونها تعدادی سوال یا جمله در اختیار دانش آموز قرار می گیرد و او صحیح یا غلط بودن آن را تعیین می کند.این سوالات ساده ترین نوع سوالات عینی هستند .

انواع آزمون صحیح – غلط :

 1.نوع صحیح – غلط : یک جمله خبری، محاسبه عددی یا معادله در اختیار آزمون شونده قرار می گیرد تا درستی یا نادرستی آن را تعیین کند

مثال: مقدار x  در معادله 2x+6=26 برابر 9 است.   ص      غ

 2. نوع بله – خیر : آزمون شونده جواب یک جمله پرسشی را با بله یا نه مشخص می کند.

مثال : آیا مجموع زوایای  داخلی مثلث 180 درجه است؟

3. نوع اصلاحی: جمله ای به دانش آموز داده می شود که در آن غلطی وجود دارد و او باید غلط را تشخیص دهد، آن را خط بزند و درستش را بنویسید : جذر عدد 64، 9 است.

4. نوع خوشه ای یا چند صحیح – غلط : تنه سوال بصورت جمله ناتمام نوشته می شود و به دنبال آن تعدادی جواب قرار می گیرد.در این سوالها، هر یک از جواب های پیشنهادی به عنوان صحیح یا غلط مورد قضاوت قرار می گیرد.

مزیت آزمون اصلاحی:

در این نوع آزمون علاوه بر بازشناسی، بازخوانی هم صورت می گیرد، زیرا آزمون شونده برای پاسخ به سوال هم باید جز غلط را تشخیص دهد(بازشناسی) و هم درست آن را بنویسد(بازخوانی).

محاسن آزمون های صحیح – غلط

1) وسیله مستقیم و ساده برای سنجش بازده آموزشی به حساب می آیند .

2 ) بیان موضوع های درسی در قالب عبارت های ساده انجام می شود.

3 ) تهیه آن آسان است .

4 ) تصحیح آن عینی است و مصحح دخالتی ندارد.

5) در هر آزمون ، تعداد زیادی سوال طرح می شود .

معایب آزمون های صحیح – غلط

1) این آزمون ها معمولاً برای سنجش اطلاعات جزیی و کم اهمیت بکار می رود .

2 ) حدس زدن کورکورانه در آن خیلی دخالت دارد.

3 ) کاربرد آن بیشتر به حفظ طوطی وار و اطلاعات کم اهمیت تأکید دارد.

4 ) بیشتر برای سنجش هدف های سطح پایین مفیدند و توانایی های سطح بالا را نمی سنجند .

قواعد تهیه سوالات صحیح – غلط

1) سوالات را تا حد امکان مختصر و ساده و روشن بنویسید .

2 ) جمله هایی بکار رود که درست یا غلط بودن آن بدون ابهام ، آشکار باشد.

3) از کاربرد کلماتی چون همه ، بعضی وقت ها ، معمولاً ، هرگز و ... پرهیز کنید .

4) سعی شود طول سوالات صحیح و غلط هم اندازه باشند .

5 ) سعی شود تقریباً تعداد سوالات صحیح - غلط هم اندازه باشند. (غلط با تعدادی بیشتر )

6) سوالات صحیح – غلط را از روی جمله های کتاب ننویسید .

7) هر سوال به یک هدف آموزشی مهم مربوط شود .

آزمون های جور کردنی

آزمون های جور کردنی از تعدادی سوال تشکیل می شوند که هر یک از آنها دارای دو ستون است ، یکی ستون پرسش ها و ستون دیگر پاسخ هاست . دانش آموز باید ستون پرسش ها را با پاسخ ها جور کند .

 انواع آزمون های جور کردنی

الف ) آزمون های جور کردنی معمولی : تعدادی پرسش و پاسخ در کنار هم که معمولاً تعداد پاسخ ها از پرسش ها  بیشتر است .

ب ) نوع رده بندی یا فهرست اصلی : یک طرح رده بندی ارائه می شود و از دانش آموز خواسته می شود تا هر سوال را طبق این طرح رده بندی کند .

 محاسن سوالات جور کردنی

1- برای آزمون دانش اصطلاحات،تعاریف،تاریخ ها و سایر موارد مربوط به روابط ساده بسیار مناسبند.

2- برای سنجش یادگیری هایی که با کلمات چه کسی،چه چیزی،چه زمانی و کجا مشخص میشوند.

3- می توان با این آزمون نمونه نسبتاً بزرگی از محتوا و اهداف آموزشی را در زمان معینی مورد سنجش قرار دهد.

4- تصحیح سوالات جور کردنی با سرعت و سهولت امکان پذیر است و نظر شخصی مصحح دخالتی ندارد.

 

نظر گرانلاند(1971) در مورد سوالات جور کردنی

آنجا که بازده یادگیری بر توانایی تشخیص روابط بین امور تاکید دارد و میتوان تعدادی پرسش و پاسخ متجانس یافت.سوالات جورکردنی،مهمترین نوع سوال اند.

معایب آزمون های جور کردنی:

1- درصورت عدم دقت در طراحی سوالات، باعث یادگیری طوطی وار و مطالب سطحی میشود.

2- پیدا کردن مجموعه ای از پرسش ها که به اندازه کافی شبیه هم باشند تا بتوان برای آنها مجموعه پاسخهای همگونی پیدا کرد کار دشواری است.

3- و در بعضی موارد: ابهام در راهنمایی ها، طولانی بودن پرسش ها و پاسخ ها نا همگون یا مبهم بودن پاسخ ها و مبهم بودن پرسش ها.

 معایب آزمونهای جورکردنی از نظر لین و گرانلاند:

دشواری پیدا کردن مواد متجانس متناسب با هدف های آموزشی و بازده های یادگیری مورد نظر معلم

 

 قواعد تهیه سولات جور کردنی

1- پرسش ها وپاسخ های متناجس و یا همگون انتخاب کنید.

2- طول فهرست های پرسش و پاسخ را کوتاه انتخاب کنید و مطالب کمتری را در هر یک از پاسخ ها قرار دهید.

3- در راهنمای سوال، اطلاعات لازم را درباره نحوه مقایسه و جور کردن پرسش ها و یا پاسخها در اختیار دانش آموزان قرار دهید.

4- همه پرسش و پاسخ یک سوال را در یک صفحه قرار دهید.

5- در صورت امکان فهرست پاسخ ها را بطور منطقی مرتب کنید.مثلاً نام ها به ترتیب الفبا،تاریخ ها به ترتیب زمان، اعداد از کوچک به بزرگ

6- در قسمت پرسشهای جور کردنی از کاربرد جملات ناتمام خودداردی کنید.

7- پرسش ها را با شماره و پاسخ ها را با حروف مشخص کنید.

8- باید هر یک از پاسخ برای تمام پرسش های یک سوال درست جلوه کند.

9- از نوشتن سوال هایی که پرسش ها و پاسخ های آنها کاملاً با هم جور میشوند،بپرهیزید.